امروزه استفاده از مایع ضد عفونی کننده دست نگرانی بسیاری از دانشمندان است. چرا که با شروع پندمی ویروس کویید ۱۹ استفاده از انواع ضدعفونی کنندههای دست افزایش یافت که در بین آنها الکل نیز بیشترین مادهای است مصرف میشود. از این رو یکی از نگرانیهایی که امروزه وجود دارد، تاثیر این مواد بر روی پوست بدن است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. بنابراین با یخپد همراه باشید تا نگاهی به این مسئله بیاندازیم.
مواد شیمیایی در مابع ضدعفونی کننده دست
اگر بخواهیم لیستی از کارهایی که به ما در برابر ویروسهای مختلف کمک میکنند تا تمیز بمانیم تهیه کنیم، شستن مکرر دستها شاید اولین کاری باشد که هرکداممان باید انجام دهد. از این رو پزشکان و محققان پیشنهاد میدهند تا در هر فرصت مناسب دستهایمان را با آب و صابون بشوییم. اما از دیگر راهکارهایی که در نبود آب و صابون به کار میآیند و دستها را تمیز میکنند استفاده از محصولات ضدعفونی کننده، الکل و دستمالهای ضدعفونی کننده است. اما با شیوع ویروس کرونا و همه گیر شدن آن، همراه داشتن الکل و استفاده مداوم از این ضدعفونی کنندههای شیمیایی برای همه ما الزامی شد؛ به طوری که دیگر به تاثیر آنها بر روی پوستمان توجهی نمیکنیم. اما باید دانست که هر کدام از مواد و محصولات شیمیایی میتوانند علاوه بر ضدعفونی کردن دستهایمان، تاثیرات مخربی نیز داشته باشند.
انواع کالا و تجیزات پزشکی در یخ پد
عمدهترین راه انتقال باکتریها و میکروارگانیسمها از طریق دست است. از این رو بسیاری از پزشکان توصیه میکنند تا دستهای خود را مکرر بشوییم. وقتی از بیرون میآییم، وقتی به وسایلی که از تمیزی آنها باخبر نیستیم دست میزنیم و یا حتی پس از استفاده از موبایل خود باید حتما دستهایمان را بشوییم. اما در نبود آب و صابون، انواع مایع ضد عفونی کننده دست نیز یک راه ثانویه برای تمیز کردن دستها هستند که حال با وجود کرونا استفاده از آنها بیشتر شده است که این خود تهدیدی است بر علیه پوست. این مواد که همه از جمله مواد شیمیایی هستند میتوانند به مرور و استفاده مرتب میتوانند سلامت پوست را تهدید کنند. به عنوان مثال میتوانند سبب افزایش احتمال اگزما شوند و یا در موارد شدید بافت پوست را تخریب کنند.
مزایا و معایب صدعفونی کننده ها
الکلها:
الکلهای صنعتی شاید اولین مواد ضدعفونی کنندهای باشند که به سراغشان میرویم. چرا که الکل میتواند باکتریها را از بین ببرد و سبب تمیزی دستها شود. اما نکتهای که نباد از آن غافل شویم تاثیرات این مادهی شیمیایی بر پوست است. اتانول، ایزوپروپانول و پروپانول از جمله الکلهایی هستند که برای ضدعفونی کردن دستها از آنها استفاده میشود. از آنجایی که الکل پروتئین را در خود حل میکند و سبب انعقاد آن میشود گزینهی بسیار مناسبی برای از بین بردن بسیاری از باکتریها و میکروبها است. اما این مایع ضد عفونی کننده دست زمانی جواب میدهد که با موادی دیگر ترکیب شده باشد و خالص نباشد؛ چرا که در آن حالت ساختار پروتئینها به خوبی از بین نخواهد رفت و الکل خاصیت ضدعفونی کننده خود را به خوبی نشان نخواهد داد. به همین دلیل میبینیم که در ضدعفونی کنندههای قوی بیشترین درصد الکل موجود بین ۶۰ تا ۹۰ است.
حال شاید فکر کنید که الکلهای صنعتی برای ضدعفونی کردن دستها خوب هستند. نکته اینجاست که بله این مواد برای تمیز کردن دستها بسیار خوب عمل میکنند اما روی دیگر این قضیه ضرری است که برای پوست به همراه خواهند داشت. مخصوصا در استفادهی مکرر. الکل باعث از بین رفتن چربی دست و خشک شدن پوست میشود و در موارد شدیدتر سبب ترک خوردن پوست و افزایش ابتلا به اگزما میشوند. همچنین ممکن است احتمال بروز عفونت را افزایش دهند.
محصولات ضدعفونی کننده:
اما دیگر محصولات ضد عفونی کننده را میتوان به دو دستهی الکلی و غیرالکلی تقسیم کرد. که در دستهی دوم برای بالا بردن تاثیر از دو مادهی بنزالکونیوم کلراید یا تریکلوزان استفاده میکنند که مزایایی نسبت به الکل دارند.
این مواد همانند الکل مشتعل نمیشوند و میزان آسیبی که پوست میرسانند کمتر از الکل است. اما اگر به اندازهی کافی از آنها در محصولات استفاده نشود ممکن است آن محصول محافظت لازم را در برابر میکروبها از پوست انجام ندهد. همچنین باید دانست که این محصولات ممکن است بر روی بدن تاثیرات مخربی داشته باشند؛ تریکلوزان میتواند کارکرد سیستم غدد درون ریز را تاثیر قرار دهد. به طور کلی مایع ضد عفونی کننده دست حاوی الکل بهترین ماده برای ضدعفونی کردن دستهاست.
دستمال ضدعفونی کننده:
این محصول برخلاف دو محصول دیگر برای تمیز کردن دست کاربرد چندانی ندارد چرا که میزان تاثیر آن همانند دیگر مواد نیست. به طور کلی هر محصولی که الکل آن کمتر از ۴۰% باشد برای ضدعفونی کردن دست خیلی مناسب نخواهد بود.
در دوران کرونا که استفاده از این مواد شیمیایی بیشتر شده است بهتر است تا از پوست خود نیز مراقبت بیشتری بکنیم چرا که به راحتی ممکن است دچار مشکلات پوستی متعددی شویم.