وقتی ما در نقطهای بدن درد را احساس میکنیم به سراغ تسکیندهندهها میرویم اما نکتهای که ممکن است کمتر به آن توجه شود عوارض داروهای مسکن است. درد به هر اندازه و با هر علتی احساس ناخوشایندی است که ما سعی میکنیم آن را رفع کنیم. چه بر اثر یک سردرد جزئی یا شکستن استخوان و جراحات سنگینتر باشد.
بنابراین داروهای مسکن در زندگی روزمرهی ما حضور پررنگی دارند. این امر سبب این شده است که اهمیت شناخت و نحوه مصرفشان بالا برود. چرا که اگر به درستی مصرف نشوند ممکن است عوارض جبران ناپذیری داشته باشند. یخپد قصد دارد در این مقاله به این موضوع بپردازد و عوارض مسکنها را بررسی کند.
علم موافق کاهش درد
علم پزشکی با گذر زمان برای آسایش و سلامت انسان تلاش میکند تا او را از درد و احساسات ناخوشایند دور بکند. به همین جهت تمامی داروها، تجهیزات پزشکی، آزمایشات و… که ساخته و تولید میشوند و یا کشف میشوند در این راستا هستند. از نمونهی بسیار متداول این موضوع داروهای مسکن برای کاهش انواع درد است. ممکن است در طول روز احساس سردرد داشته باشید که امروزه به راحتی با خوردن یک قرص مسکن این احساس درد از بین میرود.
از این رو میتوان نتیجه گرفت که علم پزشکی مخالف مصرف دارو برای از بین بردن و یا کاهش درد در افراد نیست. اما نکتهای که باید حتما به آن توجه داشت که بسیاری از پزشکان نیز آن را هشدار میدهند این است که درد در بدن ما نشانهی بروز یک مشکل در آن منطقه است؛ یعنی اگر دندان درد را تجربه میکنیم به احتمال نشانه مشکلات دهان و دندان است.
از این رو مصرف داروهای کاهش درد بیشتر از سه روز توصیه نمیشود. چرا که اگر بعد از سه روز مصرف همچنان درد را احساس کنیم یعنی مشکل جدیتری وجود دارد که برای رفع آن باید به پزشک مراجعه کرد. به علاوه خطر عوارض داروهای مسکن با مصرف بیشتر آنها افزایش مییابد.
مسکنها، دسته بندی و عوارض
اما برای آنکه درک بهتری از عوارض این داروها داشته باشیم بهتر است دستهبندی داروهای مسکن را بدانیم. داروهای مسکن را که به روشهای مختلف قرص، پماد موضعی، تزریق و یا شیاف میتوان مصرف کرد به دو دستهی داروهای غیر استروئیدی و مخدر تقسیم میکنند. که برخی از آنها با نسخه و برخی دیگر بدون نسخه در دسترس همه قرار دارند. که از بین آنها مسکنهای غیراستروئیدی که ضدالتهاب هستند بیشتر در دسترس عموم قرار دارند.
متاسفانه در بسیاری از موارد افراد بدون در نظر گرفتن نکاتی از جمله سابقه بیماری و زمینههای جسمی و سلامتی دست به مصرف مسکنها میزنند که عوارض بسیاری در پی خواهد داشت. از جمله داروهای مسکن غیراستروئیدی میتوان به آسپرین، بروفن، پیروکسیکام، ملوکسیکام و … اشاره کرد. که مصرف زیاد آنها عوارضی چون افزایش واکنشهای آلرژیک، تاثیر بر شنوایی، تاثیر بر تنفس و تشدید آسم، بروز مشکلات کبدی، کاهش انعقاد پذیری خون، بروز مشکلات قلبی و عروقی را در پی خواهند داشت.
از دیگر عوارض داروهای مسکن که بسیار هم شایع است، بروز مشکلات گوارشی است. این داروها میتوانند سبب بروز مشکل و یا آسیب در معده و روده شوند. احساس تهوع، بیاشتهایی، درد معده، تغییر در مزاج از شایعترین علائم مصرف هستند. در موارد شدیدتر خونریزی و مشاهده خون در هنگام دفع است که در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه کرد تا داروهای محافظ معده را برای شما تجویز کند.
یکی دیگر از شایعترین عوارض مسکنها افزایش خطر بیماریهای قلبی و عروقی است. مصرف درازمدت برخی داروها میتوانند سبب بروز مشکلات قلبی شوند. به عنوان مثال شخصی که برای مشکلات قلبی و یا فشار خون خود دارو مصرف میکند حتما باید برای انتخاب مسکن خود با پزشک مشورت کند. همچنین در افرادی که دچار مشکلات کلیوی و یا کبدی هستند مصرف برخی مسکنها برای آنها ممنوع است.
بهترین زمان مصرف
حال که با عوارض داروهای مسکن بیشتر آشنا هستیم بهتر است این نکته را نیز بدانیم که مصرف این داروها از نظر زمانی بهتر است در هنگام شروع درد و در مواقعی باشد که درد خفیف و یا نیمه حاد است. زیرا با شروع درد و حاد شدن آن تاثیر دارو کم شده و فقط خطر بروز عوارض را افزایش میدهد. به علاوه همواره توصیه میشود که داروهای مسکن را با دوز کم و فقط در مواقع لزوم مصرف کرد تا هم از عوارض ان جلوگیری کرد و هم مقاومت بدن را نسبت به این داروها پایین نگه داشت. در آخر باید در نظر داشت که بهتر است برای مصرف هرگونه دارو ابتدا با پزشک مشورت کرد.