کم خونی، که نام انگلیسی آن آنمی یا آنمیا است، به سبب کمبود تعداد گلبول‌های قرمز خون به وجود می‌آید که می‌تواند در مراحل مختلف بسیار خطرناک باشد و از این رو باید علائم کم خونی در بدن را به طور جدی پیگیری کرد. این بیماری که به دلایل گوناگون ممکن است به وجود بیاید علائم و مراحل مختلف دارد.
به همین دلیل می‌تواند خفیف و یا شدید باشد، با مصرف دارو و یا رژیم غذایی مناسب حل شود یا حتی در مواردی نیاز به پیگیری‌های بیشتر داشته باشد. بنابراین با بروز اولین نشانه‌های آن بهتر است با مراجعه به پزشک برای رفع آن اقدام کنیم. در ادامه همراه یخ‌پد درباره‌ی نشانه‌ها و علائم بیماری بیشتر خواهیم خواند.
کم خونی چگونه ایجاد می‌شود؟
همه ما می‌دانیم که کم خونی یعنی کمبود خون و یا به عبارتی کمبود گلبول‌های قرمز در خون است. ولی وقتی اسم کم خونی را می‌شوید شاید اولین علتی که به ذهنتان برسد کمبود آهن باشد. اما کمبود یا فقر آهن تنها یکی از دلایلی است که این بیماری جدی را ایجاد می‌کند. به همین دلیل نه تنها در صورت مشاهده اولین علائم باید به پزشک مراجعه کرد بلکه پس از کشف علت باید برای درمان آن اقدام کنید. اما به جز کمبود آهن در خون چه عواملی در ایجاد بیماری دخیل‌اند؟ در ادامه تعدادی از آنها را می‌خوانیم:
- کم خونی ناشی از فقر آهن: کمبود آهن در خون یکی از شایع‌ترین علل است.
- کم خونی ناشی از فقر ویتامین: این نوع کم خونی با کمبود ویتامین‌های B12 و C در بدن رابطه مستقیم دارد.
- تالاسمی: این بیماری که علت آن ژنتیکی است سبب ایجاد کم خونی در بدن می‌شود.
- گلبول‌های داسی شکل: این کم خونی به سبب تغییر شکل گلبول‌های قرمز خون ایجاد شده و منشا ژنتیکی و ارثی دارد.
- لوکمیا: لوسمی یا سرطان خون اختلالی در عملکرد گلبول‌های سفید خون است و این سلول‌ها، دیگر میکروارگانیسم‌های بدن از حمله گلبول‌های قرمز را از بین می‌برند و فرد دچار کم خونی می‌شود. فاکتورهای ژنتیکی از عوامل مهم ایجاد این بیماری هستند.
علائم کم خونی در بدن ممکن است خود را به شکل‌های گوناگون نشان بدهد اما شاید بتوان گفت که یک الگوی خاص را دنبال می‌کند. بنابراین با بروز اولین نشانه‌های بهتر است برای تشخیص اقدام کنیم. چرا که این بیماری می‌تواند خفیف یا شدید و دوره‌ی درمان آن کوتاه و یا بلند باشد.
علائم بیماری کم خونی را بشناسیم
همانطور که قبل‌تر اشاره شد کم خونی سبب می‌شود تا سیستم انتقال اکسیژن به نقاط مختلف بدن تحت تاثیر قرار بگیرد و این امر سبب بروز علائم مختلفی می‌شود. اما نکته‌ی قابل توجه این است که علائم این بیماری ممکن است بسته به دلیل به وجود آورنده‌اش متفاوت باشد.
به علاوه اگر فردی دچار یک بیماری مزمن و به سبب آن دچار کم خونی شده باشد، ممکن است علائم کم خونی توسط بیماری دیگر پنهان شود. بنابراین موثرترین راه برای هرگونه تشخیص، آزمایش است. با این حال بهتر است تا درباره‌ی علائم کم خونی در بدن آگاه باشیم تا در صورت مشاهده هرگونه نشانه، اقدامی انجام دهیم. از انواع علائم این بیماری می‌توان موارد زیر را نام برد:
- خستگی غیرمعمول: مثل ضعف و بی حوصلگی شدید و مداوم که با خواب و یا استراحت به راحتی رفع نمی‌شود.
- رنگ پریدگی: در قسمت‌های مختلف بدن مثل صورت، ناخن‌ها و قسمت داخلی پلک پایینی.
- تنگی نفس: هنگام انجام کارهای روزمره و در شرایط عادی مثل راه رفتن و یا بالا و پایین رفتن از پله‌ها.
- سردرد و سرگیجه: چرا که اکسیژن کافی به مغز و سایر اندام‌ها نمی‌رسد و فرد دچار سردردهای مداوم پس از انجام هرکاری می‌شود.
- بی‌قراری در پا: کمبود آهن یکی از عوامل ایجاد بی‌قراری در پای افراد است که احساس نیاز به حرکت پاها در هنگام استراحت است.
- مو و پوست خشک: پوست خشک و آسیبپذیر و ریزش موی بیش از حد نرمال از علائم کمبود آهن و کم خونی هستند.
- درد و تورم در ناحیه زبان و دهان
- ناخن‌های شکننده و کم رنگ
ریسک ابتلا را کم کنید
تمامی نشانه‌های بالا از علائم کم خونی در بدن به شمار می‌روند که در صورت بروز و تداوم هرکدام بهتر است برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کرد. اما در کنار تمامی عواملی که این بیماری را به وجود می‌آورند، عادات غذایی، سبک زندگی فرد و همچنین عوامل ژنتیکی و ارثی نیز ریسک ابتلا به کم خونی را افزایش می‌دهند. بنابراین دانستن و کنترل این عوامل می‌تواند به شما در جلوگیری از ابتلا کمک کند. عواملی همچون رژیم غذایی که ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی در آن وجود ندارد، بیماری‌های مزمن، بارداری، قاعدگی و سوابق خانوادگی.
از آنجایی که کم خونی یکی از بیماری‌های شایع در دنیا است بهتر است با در رعایت رژیم غذایی مناسب و همچنین تحت نظر بودن مداوم خطر ابتلا را به حداقل رساند.
